![[-]](http://forum.dailymobile.ir/images/Mellat_mobile/collapse.png "[-]")
01-05-2015، 11:14 AM
کارخانه های تولید سوسیس و کالباس برای تولید این محصول باید از مرغ کامل استفاده کنند، اما به گفته وزارت بهداشت در ایران از گوشت های باقی مانده مراکز قطعه بندی مرغ یا تکه های دورریختنی رستوران ها و مرغ فروشی های سطح شهر استفاده شده است.
اگر هنگام خرید مرغ می بینید صاحب مغازه با کمال میل حاضر است مرغ شما را پاک کرده و پوست و اضافاتش را دور بریزد، خیلی خوشحال نباشید. چند روز بعد همان دور ریختنی ها محتوای پیتزای شما را تشکیل می دهند! حوالی سال ۱۳۳۰ بود که تهرانی ها اولین مغازه های ساندویچ فروشی را در خیابان استانبول دیدند. به تدریج مردم از غذاهای آماده استقبال کردند و با ورود نسل دهه ۶۰ و ۷۰ فست فودها تبدیل به بخش جدایی ناپذیر زندگی ایرانی ها شدند.
اما در کنار این استقبال بی نظیر، شایعات در مورد غذاهای آماده فراوان بود؛ اینکه سوسیس و کالباس کیفیت ندارند، در آنها مواد شیمیایی به کار رفته و عامل اصلی اضافه وزن هستند. از چند سال پیش هم بحث سرطان زا بودن این مواد غذایی مطرح شد و نگرانی خانواده های ایرانی که دیگر به خوردن پیتزا و همبرگر عادت کرده بودند بیشتر شد. حرف های آشکار و درگوشی ادامه داشت تا اینکه چند روز پیش رئیس سازمان غذا و دارو پرده از رازی برداشت که همه را شوکه کرد؛ کارخانه ها برای درست کردن سوسیس و کالباس از مواد بی کیفیت و حتی غیربهداشتی استفاده می کنند.
خمیر مرغ: جنجال جدید محصولات غذایی
هنوز چند هفته از ماجرای روغن پالم در شیرها و محصولات لبنی نگذشته که رئیس سازمان غذا و دارو اعلام کرد کارخانه های سوسیس و کالباس باید استفاده از خمیر مرغ را در محصولات خود کنار بگذارند. آنجاست که شما متوجه می شوید فداکاری مغازه دارها که به رایگان مرغ را برای شما پاک می کنند از کجا آب می خورد.
بعد از چند روز پوست، دل و روده و چربی آغشته به خون، هورمون و آنتی بیوتیک به کارخانه های بزرگ فرستاده می شود تا از آن برای تولید خمیر مرغ استفاده کنند. وضعیت آنقدر فاجعه بار است که آقای احمد شیبانی، رئیس اسبق سازمان غذا و دارو در مصاحبه ای که در آذر سال ۹۰ با فارس داشت، گفت: «اگر جلوی چشمانم از بهترین گوشت و مرغ برای سوسیس و کالباس استفاده کنند، هرگز به آن لب نمی زنم!»
خمیر مرغ چیست؟
استفاده از خمیر مرغ از ۱۵ سال پیش به طور جدی در محصولات غذایی تولید ایران افزایش پیدا کرد. کارخانه های تولید سوسیس و کالباس برای تولید این محصول باید از مرغ کامل استفاده کنند، اما به گفته وزارت بهداشت در ایران از گوشت های باقی مانده مراکز قطعه بندی مرغ یا تکه های دورریختنی رستوران ها و مرغ فروشی های سطح شهر استفاده شده است. به این ترکیبات مرغ های هلندی اضافه می شوند که معمولا برای تخمگذاری استفاده می شوند و به دلیل جثه کوچک و آلودگی، کشتارگاه ها قادر به خروج امحا و احشای آنها نیستند.
گوشتی که گوشت نیست!
خمیر مرغ در اصل گوشتی است که طی فرآیندی موسوم به MSM (گوشت تولید شده به روش مکانیکی) تولید می شود. در این روش گوشت همراه با استخوان، با فشار بسیار بالا از یک جسم الک مانند عبور می کند و تکه های ریز گوشت از استخوان جدا می شود. با این کار علاوه بر تکه های گوشت، قسمت های دیگر بدن حیوان ازجمله مغز استخوان، پوست، عصب ها و رگ های خونی هم وارد خمیر می شود. ماده تولید شده با این روش آنقدر بی کیفیت است که سازمان غذا و داروی ایالات متحده به کارخانه ها اجازه نمی دهد نام آن را گوشت عنوان کنند و حتما باید روی محصولات شان کلمه MSM درج شود.
این ماده در برخی محصولات مانند هات داگ یا سوسیس استفاده می شود که به دلیل شکل خاص خود، مصرف کننده نمی تواند تفاوت بین گوشت واقعی و گوشت های بی کیفیت را تشخیص دهد. در سال ۲۰۰۴ ایالات متحده فروش این نوع گوشت را برای استفاده انسانی ممنوع کرد که دلیل اصلی آن پیشگیری از شیوع بعضی بیماری های خطرناک مانند جنون گاوی بود.
تاریخچه استفاده از ***** گوشت
تاریخچه جدا کردن تکه های باقی مانده گوشت از استخوان به دهه ۱۹۵۰ بازمی گردد. در آن زمان ابزارهای دستی ساخته شدند که جدا کردن بافت های باقی مانده روی استخوان را ساده تر می کرد و به این ترتیب دورریز گوشت در قصابی ها و کشتارگاه ها کمتر می شد.
در اواسط ۱۹۶۰ دستگاه های اتوماتیک و پیشرفته تر ساخته شدند که به کارخانه ها امکان می داد تکه هایی که قبلا دور ریخته می شد را جدا کرده و به قیمت ارزان تر به فروش برسانند. در دهه ۱۹۷۰ بعضی کارخانه ها متوجه سود کلان استفاده از این روش شدند و علاوه بر کشتارگاه ها، آنها هم خرید دستگاه های جدید را آغاز کردند که بعدها به نام بادر شناخته شدند.
دستگاه هایی که دستکاری می شوند
دستگاه های بادر اولین بار در یک شرکت آلمانی با همین نام ساخته شدند. آمارها نشان می دهد این شرکت تاکنون پنج هزار و ۵۰۰ عدد از این دستگاه ها را در بیش از ۱۰۰ کشور جهان به فروش رسانده است. با وجود آنکه استفاده از دستگاه های بادر در محصولات غذایی ممنوع است، اما کارخانه های ایران پا را از این هم فراتر گذاشته اند و **** آنها را بومی کرده اند.
با این کار مقادیر بیشتری از پوست و ضایعات وارد خمیر می شود و کیفیت آن باز هم پایین تر می آید. متاسفانه بسیاری از این دستگاه ها مجهز به سیستم خنک کننده نیستند و گرمای زیادی تولید می کنند. به همین دلیل تولیدکنندگان فرآورده های گوشتی مرغ را به صورت منجمد و یخ زده وارد دستگاه می کنند. کارخانه ها برای سود بیشتر حتی حاضر به پاکسازی مرغ ها نیستند و آنها را با تمام ضایعات باقی مانده، آب و خونابه موجود به داخل دستگاه ها می اندازند.
جنجال سال ۱۹۸۰ در انگلستان
استفاده از دستگاه های بادر ۳۰ سال پیش در انگلستان سر و صدای زیادی به راه انداخت. اگر در سایت گوگل عبارت «تولید گوشت به شیوه مکانیکی» را جست وجو کنید، به مطالبی می رسید که سال ۲۰۰۱ در سایت بی بی سی منتشر شده است. همان طور که می دانید اولین بار بیماری جنون گاوی در اواسط دهه ۱۹۸۰ در انگلستان مشاهده شد. تحقیقاتی که چند سال بعد انجام شد، نشان داد یکی از عوامل اصلی شیوع این بیماری استفاده از گوشت MRM در صنایع غذایی ازجمله سوسیس و کالباس بود.
اما علت استفاده از این روش چیست؟ جواب کاملا مشخص است. گوشتی که با این روش تهیه می شود تا ۱۰ برابر ارزان تر تمام می شود. سود سرشاری که این شیوه دارد، می تواند هر تولیدکننده قانون شکنی را وسوسه کند.
رسوایی گوشت اسب در اروپا
هنوز هم در کشورهای اروپایی با وجود نظارت های دقیق و جدی تخلفات گسترده در تولید سوسیس و کالباس دیده می شود. سال گذشته بود که دکتر «مارک وولف» رئیس سابق آژانس استاندارد غذایی انگلستان در مورد استفاده از گوشت های تولید شده به روش مکانیکی در صنایع غذایی این کشور هشدار داد. به گفته وی استفاده از این نوع گوشت ها در صنعت کباب به طور نگران کننده ای افزایش داشته است.
سال ۲۰۱۳ هم در نمونه های سوسیس و کالباس تولید شده در این کشور گوشت اسب پیدا شد که جنجال بزرگی به پا کرد. مشابه این موضوع در چند کشور دیگر هم مشاهده شد و مسئولان را به فکر نظارت دقیق تر انداخت. این موضوع نشان می دهد نظارت بر تولید این محصولات بسیار مشکل است و با ابزارهای معمول نمی توان به مبارزه با آن پرداخت، به همین دلیل است که تولیدکنندگان سوسیس و کالباس در ایرلند موظف شدند برای اطمینان به مصرف کنندگان خود از آزمایش دی ان ای سربلند بیرون بیایند.
هر چه ارزان تر، خوشمزه تر
شاید شما هم متوجه شده باشید، هرقدر سوسیس و کالباسی که می خرید، ارزان تر باشد به همان اندازه خوشمزه تر به نظر می رسد. بعضی کارخانه ها برای برطرف شدن بو و مزه محصول به دست آمده که معمولا هم شامل سویا یا آرد هستند، ادویه و سیر بیشتری به محصولات خود اضافه می کنند. این کار باعث خوش طعم شدن غذا می شود که متاسفانه کودکان را از سنین پایین به محصولات بسیار بی کیفیت علاقه مند می کنند. به طور خلاصه باید گفت کارخانه های تولیدکننده محصولات غذایی برای افزایش سود خود دست به هر کاری می زنند، حتی اگر به قیمت سلامت کودکان تمام شود.
وزارت بهداشت تصمیم به حذف دارد
اولین تلاش ها برای حذف خمیر مرغ به سال های ۸۷ و ۸۸ برمی گردد. تمام تلاش ها در نهایت منجر به ممنوعیت استفاده از دستگاه بادر در کارخانه های صنایع غذایی شد که فقط پنج ماه دوام آورد. اما به تازگی باز هم بحث استفاده از خمیر مرغ در زنجیره تولید سوسیس و کالباس مطرح شده و «رسول دیناروند»، رئیس سازمان غذا و دارو، خبر از حذف آن از نیمه دوم سال داده است.
به گفته وی نظارت بر مرغ ها و موادی که برای تولید خمیر مرغ استفاده می شوند بسیار مشکل است و نمی توان از سلامت آنها اطمینان حاصل کرد، پس بهترین کار آن است که از ورود آنها به چرخه تولید ممانعت شود.
تولیدکنندگان مخالفند
ازسوی دیگر کارخانه های تولید سوسیس و کالباس در برابر اجرای این دستور مقاومت می کنند. به گفته مدیرعامل یکی از شرکت های تولیدکننده فرآورده های گوشتی، استفاده از مرغ کامل و سالم هیچ مشکلی ندارد و در بسیاری از کشورهای جهان از این شیوه استفاده می شود.
خطرناک ترین محصولات کدامند؟
با این حال گفته می شود شرکت های بزرگ و معروف به دلیل نظارت وزارت بهداشت نمی توانند در تولید سوسیس و کالباس تخلفات گسترده داشته باشند. نگرانی اصلی بیشتر متوجه کارخانه های کوچک و واحدهای به اصطلاح زیرپله ای یا غیرقانونی است که عمدتا محصولات خود را به صورت فله ای به فروش می رسانند. متاسفانه بسیاری از رستوران ها و فروشندگان غذاهای آماده به علت قیمت بسیار پایین تر سراغ این نوع محصولات می روند و سلامت مردم را به خطر می اندازند.
تنها توصیه ای که در حال حاضر می توان به مصرف کنندگان کرد این است که نیاز خود را از شرکت های معروف تامین کنند و تا حد امکان برای خرید فست فود سراغ رستوران های معتبر بروند. البته باید توجه داشت که با هیچ کدام از این کارها نمی توان صددرصد از سلامت مواد غذایی اطمینان پیدا کرد.
ابوالفضل کریمی
اگر هنگام خرید مرغ می بینید صاحب مغازه با کمال میل حاضر است مرغ شما را پاک کرده و پوست و اضافاتش را دور بریزد، خیلی خوشحال نباشید. چند روز بعد همان دور ریختنی ها محتوای پیتزای شما را تشکیل می دهند! حوالی سال ۱۳۳۰ بود که تهرانی ها اولین مغازه های ساندویچ فروشی را در خیابان استانبول دیدند. به تدریج مردم از غذاهای آماده استقبال کردند و با ورود نسل دهه ۶۰ و ۷۰ فست فودها تبدیل به بخش جدایی ناپذیر زندگی ایرانی ها شدند.
اما در کنار این استقبال بی نظیر، شایعات در مورد غذاهای آماده فراوان بود؛ اینکه سوسیس و کالباس کیفیت ندارند، در آنها مواد شیمیایی به کار رفته و عامل اصلی اضافه وزن هستند. از چند سال پیش هم بحث سرطان زا بودن این مواد غذایی مطرح شد و نگرانی خانواده های ایرانی که دیگر به خوردن پیتزا و همبرگر عادت کرده بودند بیشتر شد. حرف های آشکار و درگوشی ادامه داشت تا اینکه چند روز پیش رئیس سازمان غذا و دارو پرده از رازی برداشت که همه را شوکه کرد؛ کارخانه ها برای درست کردن سوسیس و کالباس از مواد بی کیفیت و حتی غیربهداشتی استفاده می کنند.
خمیر مرغ: جنجال جدید محصولات غذایی
هنوز چند هفته از ماجرای روغن پالم در شیرها و محصولات لبنی نگذشته که رئیس سازمان غذا و دارو اعلام کرد کارخانه های سوسیس و کالباس باید استفاده از خمیر مرغ را در محصولات خود کنار بگذارند. آنجاست که شما متوجه می شوید فداکاری مغازه دارها که به رایگان مرغ را برای شما پاک می کنند از کجا آب می خورد.
بعد از چند روز پوست، دل و روده و چربی آغشته به خون، هورمون و آنتی بیوتیک به کارخانه های بزرگ فرستاده می شود تا از آن برای تولید خمیر مرغ استفاده کنند. وضعیت آنقدر فاجعه بار است که آقای احمد شیبانی، رئیس اسبق سازمان غذا و دارو در مصاحبه ای که در آذر سال ۹۰ با فارس داشت، گفت: «اگر جلوی چشمانم از بهترین گوشت و مرغ برای سوسیس و کالباس استفاده کنند، هرگز به آن لب نمی زنم!»
خمیر مرغ چیست؟
استفاده از خمیر مرغ از ۱۵ سال پیش به طور جدی در محصولات غذایی تولید ایران افزایش پیدا کرد. کارخانه های تولید سوسیس و کالباس برای تولید این محصول باید از مرغ کامل استفاده کنند، اما به گفته وزارت بهداشت در ایران از گوشت های باقی مانده مراکز قطعه بندی مرغ یا تکه های دورریختنی رستوران ها و مرغ فروشی های سطح شهر استفاده شده است. به این ترکیبات مرغ های هلندی اضافه می شوند که معمولا برای تخمگذاری استفاده می شوند و به دلیل جثه کوچک و آلودگی، کشتارگاه ها قادر به خروج امحا و احشای آنها نیستند.
گوشتی که گوشت نیست!
خمیر مرغ در اصل گوشتی است که طی فرآیندی موسوم به MSM (گوشت تولید شده به روش مکانیکی) تولید می شود. در این روش گوشت همراه با استخوان، با فشار بسیار بالا از یک جسم الک مانند عبور می کند و تکه های ریز گوشت از استخوان جدا می شود. با این کار علاوه بر تکه های گوشت، قسمت های دیگر بدن حیوان ازجمله مغز استخوان، پوست، عصب ها و رگ های خونی هم وارد خمیر می شود. ماده تولید شده با این روش آنقدر بی کیفیت است که سازمان غذا و داروی ایالات متحده به کارخانه ها اجازه نمی دهد نام آن را گوشت عنوان کنند و حتما باید روی محصولات شان کلمه MSM درج شود.
این ماده در برخی محصولات مانند هات داگ یا سوسیس استفاده می شود که به دلیل شکل خاص خود، مصرف کننده نمی تواند تفاوت بین گوشت واقعی و گوشت های بی کیفیت را تشخیص دهد. در سال ۲۰۰۴ ایالات متحده فروش این نوع گوشت را برای استفاده انسانی ممنوع کرد که دلیل اصلی آن پیشگیری از شیوع بعضی بیماری های خطرناک مانند جنون گاوی بود.
تاریخچه استفاده از ***** گوشت
تاریخچه جدا کردن تکه های باقی مانده گوشت از استخوان به دهه ۱۹۵۰ بازمی گردد. در آن زمان ابزارهای دستی ساخته شدند که جدا کردن بافت های باقی مانده روی استخوان را ساده تر می کرد و به این ترتیب دورریز گوشت در قصابی ها و کشتارگاه ها کمتر می شد.
در اواسط ۱۹۶۰ دستگاه های اتوماتیک و پیشرفته تر ساخته شدند که به کارخانه ها امکان می داد تکه هایی که قبلا دور ریخته می شد را جدا کرده و به قیمت ارزان تر به فروش برسانند. در دهه ۱۹۷۰ بعضی کارخانه ها متوجه سود کلان استفاده از این روش شدند و علاوه بر کشتارگاه ها، آنها هم خرید دستگاه های جدید را آغاز کردند که بعدها به نام بادر شناخته شدند.
دستگاه هایی که دستکاری می شوند
دستگاه های بادر اولین بار در یک شرکت آلمانی با همین نام ساخته شدند. آمارها نشان می دهد این شرکت تاکنون پنج هزار و ۵۰۰ عدد از این دستگاه ها را در بیش از ۱۰۰ کشور جهان به فروش رسانده است. با وجود آنکه استفاده از دستگاه های بادر در محصولات غذایی ممنوع است، اما کارخانه های ایران پا را از این هم فراتر گذاشته اند و **** آنها را بومی کرده اند.
با این کار مقادیر بیشتری از پوست و ضایعات وارد خمیر می شود و کیفیت آن باز هم پایین تر می آید. متاسفانه بسیاری از این دستگاه ها مجهز به سیستم خنک کننده نیستند و گرمای زیادی تولید می کنند. به همین دلیل تولیدکنندگان فرآورده های گوشتی مرغ را به صورت منجمد و یخ زده وارد دستگاه می کنند. کارخانه ها برای سود بیشتر حتی حاضر به پاکسازی مرغ ها نیستند و آنها را با تمام ضایعات باقی مانده، آب و خونابه موجود به داخل دستگاه ها می اندازند.
جنجال سال ۱۹۸۰ در انگلستان
استفاده از دستگاه های بادر ۳۰ سال پیش در انگلستان سر و صدای زیادی به راه انداخت. اگر در سایت گوگل عبارت «تولید گوشت به شیوه مکانیکی» را جست وجو کنید، به مطالبی می رسید که سال ۲۰۰۱ در سایت بی بی سی منتشر شده است. همان طور که می دانید اولین بار بیماری جنون گاوی در اواسط دهه ۱۹۸۰ در انگلستان مشاهده شد. تحقیقاتی که چند سال بعد انجام شد، نشان داد یکی از عوامل اصلی شیوع این بیماری استفاده از گوشت MRM در صنایع غذایی ازجمله سوسیس و کالباس بود.
اما علت استفاده از این روش چیست؟ جواب کاملا مشخص است. گوشتی که با این روش تهیه می شود تا ۱۰ برابر ارزان تر تمام می شود. سود سرشاری که این شیوه دارد، می تواند هر تولیدکننده قانون شکنی را وسوسه کند.
رسوایی گوشت اسب در اروپا
هنوز هم در کشورهای اروپایی با وجود نظارت های دقیق و جدی تخلفات گسترده در تولید سوسیس و کالباس دیده می شود. سال گذشته بود که دکتر «مارک وولف» رئیس سابق آژانس استاندارد غذایی انگلستان در مورد استفاده از گوشت های تولید شده به روش مکانیکی در صنایع غذایی این کشور هشدار داد. به گفته وی استفاده از این نوع گوشت ها در صنعت کباب به طور نگران کننده ای افزایش داشته است.
سال ۲۰۱۳ هم در نمونه های سوسیس و کالباس تولید شده در این کشور گوشت اسب پیدا شد که جنجال بزرگی به پا کرد. مشابه این موضوع در چند کشور دیگر هم مشاهده شد و مسئولان را به فکر نظارت دقیق تر انداخت. این موضوع نشان می دهد نظارت بر تولید این محصولات بسیار مشکل است و با ابزارهای معمول نمی توان به مبارزه با آن پرداخت، به همین دلیل است که تولیدکنندگان سوسیس و کالباس در ایرلند موظف شدند برای اطمینان به مصرف کنندگان خود از آزمایش دی ان ای سربلند بیرون بیایند.
هر چه ارزان تر، خوشمزه تر
شاید شما هم متوجه شده باشید، هرقدر سوسیس و کالباسی که می خرید، ارزان تر باشد به همان اندازه خوشمزه تر به نظر می رسد. بعضی کارخانه ها برای برطرف شدن بو و مزه محصول به دست آمده که معمولا هم شامل سویا یا آرد هستند، ادویه و سیر بیشتری به محصولات خود اضافه می کنند. این کار باعث خوش طعم شدن غذا می شود که متاسفانه کودکان را از سنین پایین به محصولات بسیار بی کیفیت علاقه مند می کنند. به طور خلاصه باید گفت کارخانه های تولیدکننده محصولات غذایی برای افزایش سود خود دست به هر کاری می زنند، حتی اگر به قیمت سلامت کودکان تمام شود.
وزارت بهداشت تصمیم به حذف دارد
اولین تلاش ها برای حذف خمیر مرغ به سال های ۸۷ و ۸۸ برمی گردد. تمام تلاش ها در نهایت منجر به ممنوعیت استفاده از دستگاه بادر در کارخانه های صنایع غذایی شد که فقط پنج ماه دوام آورد. اما به تازگی باز هم بحث استفاده از خمیر مرغ در زنجیره تولید سوسیس و کالباس مطرح شده و «رسول دیناروند»، رئیس سازمان غذا و دارو، خبر از حذف آن از نیمه دوم سال داده است.
به گفته وی نظارت بر مرغ ها و موادی که برای تولید خمیر مرغ استفاده می شوند بسیار مشکل است و نمی توان از سلامت آنها اطمینان حاصل کرد، پس بهترین کار آن است که از ورود آنها به چرخه تولید ممانعت شود.
تولیدکنندگان مخالفند
ازسوی دیگر کارخانه های تولید سوسیس و کالباس در برابر اجرای این دستور مقاومت می کنند. به گفته مدیرعامل یکی از شرکت های تولیدکننده فرآورده های گوشتی، استفاده از مرغ کامل و سالم هیچ مشکلی ندارد و در بسیاری از کشورهای جهان از این شیوه استفاده می شود.
خطرناک ترین محصولات کدامند؟
با این حال گفته می شود شرکت های بزرگ و معروف به دلیل نظارت وزارت بهداشت نمی توانند در تولید سوسیس و کالباس تخلفات گسترده داشته باشند. نگرانی اصلی بیشتر متوجه کارخانه های کوچک و واحدهای به اصطلاح زیرپله ای یا غیرقانونی است که عمدتا محصولات خود را به صورت فله ای به فروش می رسانند. متاسفانه بسیاری از رستوران ها و فروشندگان غذاهای آماده به علت قیمت بسیار پایین تر سراغ این نوع محصولات می روند و سلامت مردم را به خطر می اندازند.
تنها توصیه ای که در حال حاضر می توان به مصرف کنندگان کرد این است که نیاز خود را از شرکت های معروف تامین کنند و تا حد امکان برای خرید فست فود سراغ رستوران های معتبر بروند. البته باید توجه داشت که با هیچ کدام از این کارها نمی توان صددرصد از سلامت مواد غذایی اطمینان پیدا کرد.
ابوالفضل کریمی
